9 NGUYÊN NHÂN LÀM BIẾN MÀU RĂNG MÀ BẠN KHÔNG BIẾT
Cảm
thấy rằng cho dù bạn có chải (đánh) răng thường xuyên như thế nào, nhưng chúng
vẫn không trắng được? Mặc dù bạn biết rằng cà phê, nước ngọt, các loại trái
dâu, xì dầu (nước tương), dấm balsam (balsamic vinegar), và rượu đỏ (rượu vang) tất cả sẽ
làm thay đổi màu răng của bạn, nhưng chúng không phải là những thủ phạm duy nhất.
Sau đây là 9 nguyên nhân gây đen răng một cách âm thầm.
Nước Chanh
Mặc
dù nó có thể là thức uống mà bạn cần đến vào một ngày nóng nực, nhưng hợp chất
gồm axit và đường trong nước chanh thực sự có thể làm hỏng nụ cười của bạn.
“Axit trong nước chanh có thể ăn mòn hoặc làm mỏng lớp men
răng (enamel)”, theo lời Nancy Rosen,
một bác sĩ nha khoa ở thành phố New York chuyên về nha khoa thẩm mỹ, tổng quát,
và phục hồi. “Khi bạn không còn nhiều men răng hoặc men răng đã bị ăn mòn, thì
bạn sẽ đi đến lớp kế tiếp, được gọi là ngà răng
(dentin) – và lớp này có màu rất vàng.
Nước Uống Thể Thao
Mặc
dù nước Gatorade màu xanh dương có màu loãng hơn nhiều so với cà phê hoặc trà,
nhưng uống loại nước này vẫn có thể làm cho răng của bạn bớt trắng. “Hàm lượng
đường trong loại nước uống này cũng làm cho nhiều loại vi khuẩn phát triển”,
theo Karoush Maddahi, một bác sĩ nha khoa thẩm mỹ và phục hồi ở Beverly Hills
và là tác giả của cuốn The Hidden
Epidemic: Restoring Oral Health, One Smile at a Time. “Nó không
chỉ làm biến màu răng bạn, mà còn gây sâu răng bởi vì loại nước uống này chứa
đường”.
Rượu Vang Trắng
Mặc
dù rượu đỏ (rượu vang) xem ra tồi tệ hơn cho răng của bạn, nhưng rượu vang trắng (white
wine) cũng làm biến màu răng khi kết hợp với một số loại thực phẩm. Ví dụ,
bạn uống một (hoặc hai) ly trước bữa ăn tối, rồi sau đó bạn ăn món nui với sốt
cà chua. “Điều đó giống như mở ra những lỗ hở ở răng để thu hút những chất làm biến
màu răng”, bác sĩ nha khoa Rosen nói.
Nước Ép và Sinh Tố
Nước
ép và sinh tố rất tốt cho cơ thể bạn, nhưng tùy thuộc vào những gì bạn tiêu thụ,
chúng có thể không tốt cho răng của bạn. Một nguyên tắc chung: “Bất cứ thứ gì tạo
ra vết bẩn trên quần áo bạn mà nó rất khó tẩy sạch, thì nó cũng làm đen răng bạn”,
bác sĩ nha khoa Maddahi nói. Nước sinh tố thường chứa nhiều loại dâu và rau quả
có màu sáng và có đặc tính làm biến màu răng. Tin mừng là: Điều đó không có
nghĩa rằng bạn phải bỏ qua món yêu thích của mình. Hãy dùng ống hút để uống nước
ép hoặc nước sinh tố, nó sẽ giúp bạn tránh bị biến màu răng, bác sĩ nha khoa
Maddahi nói.
Trà Xanh
Trà đen
(black tea) hoặc trà
nâu (brown tea) thường làm vàng hoặc
đen răng, nhưng bác sĩ nha khoa Rosen nói rằng, thậm chí trà xanh (green tea)
cũng có thể làm biến màu răng như thế. Cách tốt nhất để tránh tình trạng đó? Ba
mươi phút sau khi ăn những thứ có thể làm hại răng, bạn phải đi chải (đánh)
răng, bác sĩ nha khoa Maddahi nói. (Chải răng trong vòng 29 phút sau khi ăn hoặc
uống những loại thực phẩm có tính axit có thể làm mòn răng thêm).
Xirô Ho
Xirô ho
(cough syrup) DayQuil màu cam tươi không chỉ
tạo ra một vị khó chịu trong miệng của bạn. Các loại xirô ho có màu chứa đầy đường
trong đó, vì thế có thể gây sâu răng. Các loại thuốc này cũng để lại những vết
bẩn trên răng của bạn nếu bạn sử dụng chúng thường xuyên trong một khoảng thời
gian không lâu, bác sĩ nha khoa Rosen nói.
Hồ Bơi
Đối
với tất cả những người thích bơi, thì hồ bơi có thể là lý do mà bạn lưu ý thấy
nụ cười của bạn có một màu nâu không được dễ thương lắm. “Khi bạn bơi, gần như
bạn luôn mở miệng và để nước chạy vào miệng, do đó những chất hóa học trong hồ
có thể làm cho răng bạn biến sang màu nâu”, bác sĩ nha khoa Rosen nói. Hãy nhớ
rằng, nó chỉ ảnh hưởng đến răng bạn nếu bạn bơi trên 6 giờ mỗi tuần trong hồ
bơi có hóa chất làm sạch nước hồ (chắc chắn có thể là vào những tháng hè).
Thương Tổn Do Chấn
Thương
Răng
bị mẻ hoặc nứt có thể làm cho bạn cảm thấy rất đau trong suốt thời gian đó hoặc
sau khi lành. Nhưng nếu bạn chơi thể thao và bị thương ở miệng, thì nụ cười của
bạn cũng bị ảnh hưởng. “Bất cứ lúc nào bạn bị chấn thương ở răng, thì dây thần
kinh ở răng có thể bị chết đi và làm răng của bạn bắt đầu biến màu”, bác sĩ nha
khoa Maddahi nói.
Một Số Loại Thuốc
Thương
tổn không phải là vấn đề sức khỏe duy nhất có thể làm biến màu răng. Sử dụng một
số loại thuốc trong những khoảng thời gian dài, hoặc tiến hành những quá trình
điều trị quan trọng, chẳng hạn như hóa trị hoặc xạ trị, có thể làm thay đổi lưu
lượng máu đến răng, làm biến màu bên trong răng, bác sĩ nha khoa Maddahi nói.
6 SAI LẦM KHI BẠN ĐÁNH RĂNG MỖI SÁNG
Cho
đến nay, đa số người đã nghe rằng vấn đề chăm sóc răng miệng được xem có liên
quan đến bệnh tim, cũng như các bệnh tật khác.
Một trong số đó là mất chức năng cương cứng
(erectile dysfunction), theo Hiệp Hội Nha Khoa Hoa Kỳ (American Dental Association - ADA).
Và
mặc dù bạn có thể đánh răng (chải răng) đều đặn, nhưng có thể bạn đang phạm phải
1 trong 6 sai lầm mỗi khi đánh răng vào buổi sáng. Sau đây là những cách sửa chữa cho từng sai lầm
– để giữ cho răng, tim, và dương vật của bạn hoạt động ở mức cao nhất.
1. Bạn không đánh
răng (chải răng) đúng thời điểm trong ngày.
“Bàn
chải đánh răng phải là vật cuối cùng chạm vào răng của bạn mỗi tối”, theo lời của
bác sĩ nha khoa (nha sĩ) Edmond R. Hewlett, giáo sư tại trường Đại Học Nha Khoa California tại Los Angeles (UCLA School of Dentistry). Ăn vặt trước khi đi ngủ sẽ làm tăng nguy cơ bị
sâu răng nếu thức ăn bị kẹt giữa các kẽ răng của bạn.
Phương
pháp đánh răng mỗi sáng cũng quan trọng không kém: Quá trình sản sinh nước bọt (saliva)
có tính bảo vệ sẽ chậm lại khi bạn ngủ chợp mắt
(snooze), khiến cho các vi khuẩn trong miệng
của bạn càng sinh sản nhanh hơn.
Bạn
nên đánh răng (chải răng) mỗi ngày 2 lần, mỗi lần ít nhất là 2 phút, và dành ra
30 giây cho mỗi phần tư (chia hàm răng của bạn ra làm 4 phần: phần răng ở hàm
trên bên trái, phần răng ở hàm trên bên phải, phần răng ở hàm dưới bên trái, phần
răng ở hàm dưới bên phải).
2. Bạn sử dụng bàn chải
đánh răng không đúng
Hãy
chọn loại bàn chải đánh răng mềm sợi đứng mà nó có thể luồn vào dưới mô lợi
răng của bạn và đẩy vữa răng bị kẹt ở đó ra ngoài, bác sĩ nha khoa Hewlett đề
xuất. Nếu không lấy được vữa răng ra ngoài,
thì bạn sẽ có nhiều nguy cơ phát triển bệnh nha chu.
Đánh
răng (chải răng) bằng bàn chải cứng hoặc hơi cứng (medium) – và dùng lực quá
nhiều – có thể làm cho lợi răng của bạn bị rút xuống và để lộ ra chân răng, hoặc
đáy răng. Vì bề mặt của chân răng không
cứng bằng phần răng được bao bọc bằng cao răng ở phía trên, do đó đánh (chải) ở
khu vực này có thể dễ làm mòn chân răng và tạo ra các lỗ nhỏ, bác sĩ nha khoa
Hewlett nói.
3. Bạn đánh răng (chải
răng) sai phương pháp
Đánh
qua loa vài cái sẽ không giúp ích cho răng của bạn. Cầm bàn chải đánh răng ở vị trí để cho các sợi
nhựa của bàn chải tạo một góc 30 – 45 độ với lợi răng, theo lời khuyên của bác
sĩ nha khoa Hewlett. Xoay cổ tay giống
như đang vẽ một hình tròn để có thể đẩy ra các vữa răng một cách hiệu quả, bác
sĩ nha khoa Hewlett nói.
Khi
bạn di chuyển vào phía trong của các răng cửa, bạn nên dựng đứng bàn chải để có
thể chạm được toàn bộ răng. Và phải đặc
biệt chú ý đến các răng nằm phía trong miệng, vì khu vực đó thường tích tụ một
lượng vữa răng lớn nhất.
4. Bạn không súc miệng
Nuốt
hoặc nhổ bọt kem đánh răng hoàn toàn không loại bỏ được những chất gây hại rơi
ra khi bạn đánh răng (chải răng). Sử dụng
nước hoặc hoặc nước súc miệng (mouthwash) để làm sạch miệng của bạn sau khi đánh
răng (chải răng).
5. Bạn bỏ quên các bộ
phận khác trong miệng.
Lưỡi
cũng thu hút rất nhiều vi khuẩn. Thức ăn
hoặc các vữa thức ăn có thể dễ dàng vướng vào các kẽ giữa các nhú (papilla), ở
bề mặt của lưỡi.
6. Bạn không thay (đổi)
bàn chải đánh răng
Hiệp
Hội Nha Khoa Hoa Kỳ (ADA) đề xuất mua bàn chải đánh răng mới cứ mỗi 3 hoặc 4
tháng. (Một bàn chải đánh răng trung
bình chứa khoảng 10 triệu vi khuẩn, theo một nghiên cứu của Anh Quốc). Các sợi nhựa bị mòn sẽ không loại bỏ được vữa
răng hoặc vi khuẩn.
Và
nếu bạn bị bệnh, thì phải thay bàn chải đánh răng ngay lập tức. Các vi khuẩn hoặc virut từ căn bệnh có thể
bám vào bàn chải đánh răng và có thể tái lây nhiễm cho bạn.
5 YẾU TỐ PHÁ HỦY
RĂNG CỦA BẠN
Khi
nói đến sâu răng, thường có nhiều nghi phạm bị quy trách nhiệm: nước ngọt, đường,
đánh răng không đúng cách. Nhưng những yếu
tố khác gây hại cho răng cũng có thể xuất hiện trong các sinh hoạt hằng ngày của
bạn. Sau đây là 5 thủ phạm gây sâu răng
và những cách tốt nhất để ngăn chặn.
Bài Tập Bổ Trợ Tim
Tập
thể dục bổ trợ tim kéo dài có thể ảnh hưởng đến răng của bạn, một nghiên cứu mới
ở Đức đã phát hiện điều này. Các nhà
nghiên cứu đã so sánh sức khỏe răng miệng của các vận động viên tham gia vào
các môn thể thao cần sức lực dẻo dai với những người không tập thể dục, và họ
đã tìm thấy rằng các vận động viên này có nhiều khả năng bị ăn mòn răng, có
nghĩa là mất dần lớp men răng. Do đó, nếu
những vận động viên này càng dành nhiều thời gian tập luyện mỗi tuần, thì họ càng
có nhiều nguy cơ bị sâu răng hơn.
Đó
là vì tập thể dục làm giảm số lượng nước bọt của bạn, các nhà nghiên cứu tìm thấy. Nước bọt chứa nhiều khoáng chất giúp nuôi dưỡng
răng và trung hòa các axit gây ăn mòn và sâu răng. Sử dụng các loại gel
tăng lực (energy gel) chứa đường và
các thức uống thể thao (sport drink) có tính axit trong lúc tập thể dục có
thể thúc đẩy quá trình sâu răng, theo lời bác sĩ nha khoa Mark S. Wolff.
Cách ngăn ngừa: Vì số lượng nước bọt
của bạn bị giảm xuống trong thời gian tập thể dục, do đó hãy phòng chống các vi
khuẩn gây sâu răng và cao răng (plaque) bằng cách chải răng (đánh răng) trước khi
bạn tập thể dục và xúc miệng bằng nước sau khi tiêu thụ các loại có chứa đường
và có tính axit, bác sĩ nha khoa Wolff nói.
Ngoài ra, nhai kẹo cao su không đường
(sugar-free gum) khi bạn tập thể dục có thể
thúc đẩy quá trình sản sinh nước bọt, theo lời tác giả nghiên cứu, bác sĩ nha
khoa Cornelia Frese, một nha sĩ công tác lâu năm tại Bệnh
Viện Đại Học Heidelberg (University Hospital Heidelberg)
ở Đức.
Nâng Tạ
Bạn
sẽ có khuynh hướng nghiến răng khi bạn đang cố gắng nâng tạ, bác sĩ nha khoa
Wolff nói. Điều này thậm chí có thể tăng
cường khả năng thể dục của bạn bằng cách gia tăng lưu lượng máu đến các vùng
não liên quan đến chức năng kiểm soát vận động, nghiên cứu mới đây tìm thấy. Nhưng tất cả những áp lực đó có thể làm cho
răng của bạn bị ăn mòn hoặc thậm chí bị gãy nứt, gây đau hàm dai dẳng, ông nói.
Cách ngăn ngừa: Nếu bạn nghiến răng
nhiều khi tập nặng, thì bạn nên cân nhắc ngậm một miếng
bảo vệ miệng (mouth guard), bác sĩ
nha khoa Wolff nói. Những miếng bảo vệ
miệng rẻ tiền có thể khử trùng bằng cách đun sôi xem ra rất hiệu quả và thường
được bán ở các cửa hàng thuốc hoặc các cửa hàng bán đồ dùng thể thao, ông
nói. Hoặc bác sĩ nha khoa của bạn có thể
làm riêng cho bạn một miếng bảo vệ miệng, ông nói.
Sử Dụng Thuốc
Hàng
trăm loại thuốc trị dị ứng, trầm cảm, bệnh tim, và huyết áp có thể làm khô miệng. Xem ra đây không phải là một tác dụng phụ
nghiêm trọng, nhưng nó có thể ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng của bạn, vì
răng cần có nước bọt để bảo vệ chống lại các axit gây sâu và mòn răng, theo lời
bác sĩ nha khoa Edmond Hewlett, cố vấn của Hiệp Hội
Nha Khoa Hoa Kỳ (American Dental Association)
và là giáo sư tại trường Nha Khoa UCLA.
Ông
nói, “Khi bạn không có đủ nguồn cung cấp nước bọt, thì răng của bạn có thể bị hủy
hoại nghiêm trọng trong vài tháng”.
Cách ngăn ngừa: Nhai kẹo cao su
không đường và ngậm kẹo không đường (sugar-free hard candy) suốt ngày sẽ giúp kích
thích sản sinh nước bọt, bác sĩ nha khoa Hewlett nói. Hãy tránh xa các loại thực phẩm chứa đường và
có tính axit có khả năng thúc đẩy quá trình sâu và ăn mòn răng, ông nói. Tiêu thụ các loại thực phẩm này sẽ làm cho
tình trạng này càng trở xấu hơn.
Ợ Chua
Tình
trạng đau ngực chắc chắn sẽ rất khó chịu, nhưng bạn có biết rằng trào ngược axit (acid
reflux) cũng có thể gây tổn thương vĩnh viễn cho răng của bạn
không? Axit từ hệ tiêu hóa của bạn có thể
di chuyển lên miệng, ăn mòn men răng tương tự như axit từ nước ngọt hoặc các loại
thức uống tăng lực. Tuy nhiên, loại axit
này có thể còn mạnh hơn nữa, bác sĩ nha khoa Hewlett nói.
Cách ngăn ngừa: Nếu bác sĩ nha khoa
phát hiện răng hàm của bạn bị ăn mòn, thì tình trạng trào ngược axit có nhiều
khả năng là thủ phạm, bác sĩ nha khoa Hewlett nói. Hãy tham khảo với bác sĩ gia đình của bạn
cách khắc phục chứng ợ chua, bác sĩ nha khoa Hewlett nói. Một loại thuốc được bác sĩ kê toa có thể là
cách trị liệu tốt nhất.
Chải Răng (Đánh Răng)
Sau Bữa Ăn
Chải
răng (đánh răng) ngay sau khi ăn các loại thực phẩm có tính axit – chẳng hạn
như nước ép, trái cây (hoa quả), các thức uống tăng lực, rượu vang (rượu đỏ),
và nước ngọt – có thể làm cho men răng của bạn bị yếu đi, bác sĩ nha khoa Wolff
nói. Từ đó có thể dẫn đến tình trạng
vàng răng và có nhiều khả năng bị nứt và gãy.
Cách ngăn ngừa: Súc miệng bằng nước
để rửa sạch axit và chờ khoảng 40 phút để chất canxi trong nước bọt của bạn tái
cung cấp khoáng chất cho những khu vực đã bị suy yếu, rồi mới chải răng (đánh
răng).
Nguồn
(Sources):